Twee Nederlandse scholierenteams wonnen afgelopen weekend gouden en zilveren medailles tijdens de European Olympiad of Experimental Science (EOES) in Luxemburg. Het winnende team bestond uit Kjeld Zwitsersloot (Gymnasium Beekvliet), Jochem Kistemaker (Stedelijk Gymnasium Schiedam) en Robert Stepanyan (Trevianum Sittard). Het zilveren team bestond uit Imre Bekkering (Willem Lodewijk Gymnasium), Ralph de Boer (Lorentz Casimir Lyceum) en Matthijs Ruiter (Stedelijk Gymnasium Nijmegen). De Nederlandse afvaardiging bestond uit deze twee teams. Er deden vanuit 24 landen 46 teams van drie leerlingen mee. Oekraïne was als gastteam uitgenodigd. De Universiteit van Luxemburg organiseerde deze internationale olympiade van 7 april t/m 14 april.
Ervaring op het laboratorium
Het doel van de EOES is scholieren van de havo en het vwo te enthousiasmeren voor bètawetenschappen en techniek. In teams van drie personen doen ze experimenteel onderzoek en lossen ze problemen op die biologische, natuurkundige en scheikundige elementen bevatten. De EOES daagt scholieren uit het beste uit zichzelf te halen. Hun creatieve talent wordt aangesproken in het combineren van kennis en praktische vaardigheden. Daarnaast zijn samenwerken, plannen en het verdelen van taken essentiële onderdelen van deze olympiade.
Reacties van de leerlingen
Zo’n geweldig resultaat hadden de deelnemende scholieren nooit verwacht. Kjeld: “De ceremonie was ontzettend spannend, omdat we geen idee hadden hoe hoog we zouden eindigen. Het werd gaandeweg steeds duidelijker dat we goed hadden gescoord.” Tijdsdruk tijdens het practicum was dit jaar enorm hoog. Imre:“Tijdens het practicum zelf had ik steeds het gevoel dat ik alles sneller moest doen. Het was een race tegen de klok”.
In de eerste taak hielpen de leerlingen kanker te bestrijden door enkele chemische en fysische factoren te onderzoeken die DNA-beschadiging kunnen veroorzaken. Bij natuurkunde maten ze de radioactieve straling. Robert: ”Het practicum over radioactiviteit vond ik ontzettend origineel. Op school leer je eigenlijk alleen de theorie.”
De analyses in de tweede taak stonden in het teken van een bekend Luxemburgs festival. De leerlingen onderzochten conserveermiddelen in limonade, de zuurtegraad van mosterd en classificeerden verschillende vissen. Jochem: “Het ontleden van de vis en het analyseren van de schubben was voor mij een nieuwe ervaring”. Bij de natuurkundeopgave berekenden de leerlingen de valsnelheid in de achtbaan van het park. Ralph: ”Ik vond het bouwen van de achtbaan het leukste onderdeel van deze olympiade. Je kunt heel veel meten aan een knikker door een achtbaan.”
Een week in Luxemburg
De olympiade gaf de jonge talenten de kans medeleerlingen uit de hele Europese Unie te ontmoeten.
Robert: “We hebben vrienden gemaakt met Bulgaren, Cyprioten en Duitsers. Dat had ik nooit verwacht!” Jonas Forshamn (president van de EOES) benadrukte het belang van deze olympiade: “Blijf nieuwsgiering in de wetenschap en naar elkaar. Door met elkaar in gesprek te gaan in een respectvolle, democratische context, overwinnen we moeilijkheden en vermijden we onnodige conflicten. Dit is de basis van de EU.” Iets wat in deze roerige tijd nog meer betekenis heeft gekregen.
Nationale selectie
De week in Luxemburg was voor de leerlingen het slot van verschillende wedstrijden in Nederland. 10 universiteiten en 2 hogescholen in Nederland organiseerden de regionale wedstrijden. Tijdens de nationale ronde bij de Hogeschool Arnhem Nijmegen kwamen deze twee scholierenteams als winnaars uit de bus. Drie wetenschappelijke medewerkers van de Radboud Universiteit verzorgden een training, om de leerlingen optimaal voor te bereiden. Mathijs: ”Het is ontzettend waardevol dat we tijdens de oefendag al ervaring opdeden met de verschillende apparaten. Het heeft zeker bijgedragen aan onze prestaties.”
